Iedereen kent de beelden van met plastic gevulde stranden. Onze consumptiegewoontes hebben de grens bereikt van wat onze planeet aankan, en het is nu of nooit om ze te veranderen. We moeten gaan leven op een manier die minder afval produceert.
Het door de EU ingevoerde verbod op plastic rietjes is al van kracht, en het verbod op alle andere plastic wegwerpartikelen, zoals bestek en bekers, treed medio 2021 in werking. Maar daar hoeven we niet op te wachten. We kunnen nu al actie ondernemen en daarbij beginnen in ons eigen huishouden.
Als consumenten zouden we voor elke aankoop die we maken eigenlijk even moeten stoppen en bedenken: hoe is dit product gemaakt? Hoe lang gaat het mee? Hoe kan ik het recyclen? En het belangrijkste: kan ik een vergelijkbaar product vinden zonder plastic verpakking?
Een paar jaar geleden was het misschien moeilijk (of in ieder geval tijdrovend) om zonder plastic te leven, maar inmiddels zijn er veel alternatieven voor de grote hoeveelheid vervuiling die plastic veroorzaakt.
Hieronder hebben we ideeën voor je verzameld om te beginnen met het maken van een paar kleine veranderingen die het milieu kunnen helpen.
Wasbare wattenschijfjes
Katoenen wattenschijfjes zijn te vinden in bijna iedere badkamer. Ze zijn enorm handig om make-up of nagellak mee te verwijderen. Maar helaas veroorzaken wattenschijfjes veel afval, omdat ze bijna iedere dag worden gebruikt.
Inmiddels zijn er veel bedrijven die wasbare wattenschijfjes aanbieden, die tot 95 graden kunnen worden gewassen. Je kunt ze makkelijk online kopen en ze worden ook al aangeboden in sommige supermarkten en drogisterijen.
Ja, ze zijn duurder dan wegwerp-wattenschijfjes, vooral omdat ze in een grote hoeveelheid moeten worden gekocht om lang genoeg mee te gaan tussen wasbeurten. Maar wat voor ons goedkoper is, is vaak duurder voor de natuur. En uiteindelijk betalen we ook ooit een keer die prijs.
Houten wattenstaafjes
Hoewel we inmiddels allemaal hebben geleerd om onze oren niet schoon te maken met wattenstaafjes, zijn ze nog steeds in veel huishoudens te vinden. En ze zijn helaas ook overal in de natuur te vinden. Want dit soort plastic stokjes kunnen honderden jaren blijven bestaan voordat ze beginnen te ontbinden.
Ga dus op zoek naar alternatieven voor het gebruik van wattenstaafjes. En als je ze toch wil kopen, probeer dan wattenstaafjes met stokjes van hout te vinden. Plastic wattenstaafjes gaan binnenkort sowieso verdwijnen door de komst van nieuwe EU-regelgeving, maar er is geen reden om tot dat moment te wachten.
Producten van hout of bamboe
Veel dagelijkse producten moeten worden weggegooid nadat je ze een paar keer hebt gebruikt. En vaak bevatten ze plastic. Maar gelukkig kun je veel van dit soort artikelen vervangen door kunststofvrije alternatieven.
Wegwerpbestek en borden
Je eigen borden meenemen naar een picknick is niet altijd praktisch haalbaar, net zomin als het kopen van 15 glazen voor dat ene grote feestje dat je jaarlijks geeft. Soms is het gebruiken van wegwerpborden, -bekers en -bestek gewoon hartstikke handig.
Maar kies op die momenten voor houten of met bamboe gemaakte bordjes, nog voordat de EU-wetgeving veranderd. En vergeet niet om ze ook te recyclen.
Tandenborstel
Je kunt ook een tandenborstel van hout of van bamboe vinden, waarbij ook de borstel zelf met duurzame materialen is gemaakt. Vergeet de neon-kleurige tandenborstels met spikes die moet buigen als je te hard borstelt. Een normale, eenvoudige borstel doet het werk net zo goed.
Afwasborstel
Ook afwasborstels moeten af en toe vervangen worden. Daarom is het belangrijk om er een te kiezen die met zo weinig mogelijk schadelijke materialen is gemaakt. Koop er een met een houten handvatdeel en check ook of je de borstels kunt recyclen. Of probeer er een te vinden waarbij je alleen het borsteldeel hoeft te vervangen en weg te gooien.
Stukje shampoo en handzeep
In de hair care is een nieuwe trend ontstaan: Shampoo in blokvorm. Het ziet eruit als een stuk zeep, maar het is eigenlijk shampoo, die in een kartonnen doos wordt verkocht. Geen plastic flessen meer om je haar glanzend te houden!
En omdat we nu hopelijk allemaal geleerd hebben om onze handen zorgvuldig te wassen, is het ook tijd om van plastic handzeepflessen over te stappen op echte blokzeep. Maak je geen zorgen over uitgedroogde handen: vandaag de dag kun je veel soorten zeep vinden die je handen ook gehydrateerd houden.
Vaatwastabletten zonder plastic folie
Vaatwastabletten worden geleverd in een recyclebare kartonnen doos – maar zijn vaak allemaal afzonderlijk verpakt in plastic of aluminiumfolie! Gelukkig kun je de tabletten tegenwoordig ook zonder deze extra verpakking kopen. Op die manier hoef je zelf de vuilnisbak niet te openen, plus het helpt de natuur.
Navulbaar wasmiddel
Bij veel drogisterijen en supermarkten kun je navullingsverpakkingen kopen om flessen met wasmiddel of wasverzachter opnieuw te vullen. Vooral voor gezinnen met kinderen, waar de wasmachine dagelijks aan staat, kan het verminderen van de hoeveelheid wasmiddelflessen een positieve impact hebben op de hoeveelheid schadelijk plastic afval!
Je eigen waterfles
In plaats van vaak plastic flesjes met water te kopen, kun je beter een goede waterfles aanschaffen die je zelf navult met leidingwater. Zo voorkom je dat je overtollig plastic koopt.
Over het algemeen is het leidingwater in Nederland van prima drinkkwaliteit, en mocht je toch graag kalk uit het water filteren, dan zijn daar flessen voor te koop met speciale filters. Minder geld besteden aan flesjes water en minder plastic gebruiken is een win-win!
Bonus: Eten kopen zonder plastic
Hoewel het geen huishoudartikelen zijn, hebben we toch besloten om voedingsmiddelen zoals pasta, granen en noten in de lijst op te nemen, omdat ze ook eenvoudig zonder plastic containers gekocht kunnen worden.
Net als navulbaar wasmiddel verkopen veel winkels veel producten zoals pasta, meel, noten en muesli in papieren zakken. Maak gebruik van die mogelijkheid.
Tot slot
Het kan een tijdje duren voordat je er aan gewend raakt om artikelen met hout te kopen, of voordat je een kleine omweg neemt om ontbijtgranen zonder plastic zak te kopen. Maar langzaam maar zeker wordt het hopelijk een routine. Dus geef niet op! Begin klein maar verminder het plastic afval in je leven, stukje bij beetje.